Ấn Độ triển khai chiến lược kép phát triển điện hạt nhân

07:00 | 11/08/2025

Ấn Độ vừa công bố kế hoạch nâng tổng công suất điện hạt nhân lên 100 gigawatt (GW) vào năm 2047. Chiến lược này kết hợp đồng thời việc xây dựng các lò phản ứng công suất lớn với triển khai lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR), đi kèm siết chặt khung pháp lý và mở rộng hợp tác công - tư.

Ấn Độ triển khai chiến lược kép phát triển điện hạt nhân

Ấn Độ xem xét cho phép đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực năng lượng hạt nhân. Ảnh AFP

Khung pháp lý mới và thủ tục nhanh gọn hơn

Bộ trưởng Nhà nước Jitendra Singh cho biết kế hoạch “Nuclear Energy Mission” sẽ thiết lập hệ thống quản lý chặt chẽ hơn, giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án điện hạt nhân - từ việc xây dựng tại địa điểm mới, nâng cấp nhà máy hiện có, đến phát triển các cơ sở độc lập. Kế hoạch cũng mở rộng vai trò khu vực tư nhân, thúc đẩy nghiên cứu SMR và ứng dụng công nghệ tiên tiến để đáp ứng nhu cầu của ngành công nghiệp và yêu cầu quản lý.

Trung tâm Nghiên cứu Nguyên tử Bhabha (BARC) đang phát triển 3 mẫu SMR: Bharat Small Modular Reactor (BSMR-200) công suất 200 MW điện, 1 mẫu SMR công suất 55 MW điện, 1 lò phản ứng khí nhiệt độ cao công suất 5 MW nhiệt, phục vụ khai thác hydro. Cả 3 dự án đã được phê duyệt và dự kiến hoàn thành trong vòng 5-6 năm sau khi được cấp phép chính thức.

Hiện đại hóa ngành và quản lý dự án

Những SMR và BSMR đầu tiên sẽ được lắp đặt tại các cơ sở của Bộ Năng lượng Nguyên tử (DAE) phối hợp cùng Công ty Điện hạt nhân Ấn Độ (NPCIL). Các lò này có thể vận hành độc lập, thay thế nhà máy nhiệt điện cũ, hoặc sản xuất hydro phục vụ giao thông. Việc cải thiện khung pháp lý được kỳ vọng sẽ bảo đảm dòng vốn đầu tư và giúp các dự án tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn quốc gia lẫn quốc tế.

Hiện nay, Ấn Độ đang vận hành 24 lò phản ứng hạt nhân với tổng công suất 8.780 MWe. Bên cạnh đó, nước này còn đang xây dựng 18 lò phản ứng khác với tổng công suất 13.600 MWe, trong đó có Lò phản ứng nhân nhanh mẫu (PFBR) công suất 500 MW. Khi toàn bộ các dự án này đi vào hoạt động, tổng công suất lắp đặt của Ấn Độ sẽ đạt 22.380 MWe.

Chính phủ Ấn Độ đặt mục tiêu kết hợp công nghệ đã được kiểm chứng với công nghệ mới, hướng tới công suất 100 GW, đồng thời đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp lý hiện hành.

Trọng điểm dự án và tiêu chuẩn xây dựng

Trong số các dự án đang triển khai, Gorakhpur 1 và 2 tại bang Haryana được chú ý đặc biệt. Hai tổ máy này được phê duyệt từ năm 2014, nhưng tiến độ ban đầu chậm do nền đất yếu, buộc phải tìm giải pháp kỹ thuật và điều chỉnh thủ tục pháp lý. Chính phủ dự kiến sẽ đổ bê tông móng vào tháng 10, trong khi việc cung ứng thiết bị đang tiến triển, với nhiều hạng mục quan trọng đã được chuyển đến công trường.

Theo Chính phủ Ấn Độ, Gorakhpur 1 và 2 đã bước vào giai đoạn xây dựng. Tuy nhiên, theo tiêu chuẩn quốc tế, dự án chỉ được coi là “đang xây dựng” khi hoàn tất đổ bê tông sàn chính của tòa nhà lò phản ứng. Việc đồng bộ hóa với tiêu chuẩn quốc tế và siết chặt khung pháp lý vẫn là ưu tiên hàng đầu để đảm bảo an toàn và tính hợp chuẩn cho toàn bộ chương trình điện hạt nhân của Ấn Độ.