Không thể lãng phí tư liệu quý của đời mình

Gia đình Phó Giáo sư - Tiến sĩ - Bác sĩ Đỗ Doãn Đại

Ông Nguyễn Văn Nhân, là con rể của cụ Đỗ Doãn Đại cùng vợ mình là bà Hỷ thường xuyên gần gũi cụ để chăm sóc. Có những việc chỉ đàn ông mới làm được trong quá trình chăm sóc cụ Đại. Ông con rể Nhân vì thế mà có cơ hội gần gũi bố vợ hơn, được nghe cụ kể lại những câu chuyện từ thời cụ đi theo cụ Hồ làm cách mạng. Để bố vợ vui và không bị mất trí nhớ, ngày nào ông Nhân cũng khéo gợi ý để ký ức của cụ Đại trở về, và cụ trở nên hoạt bát hơn, sức sống trở lại trong ánh mắt đôi lúc lóe lên niềm vui và tự hào.

Hơn 9 thập kỷ cuộc đời mình, cụ Đỗ Doãn Đại có một cuộc đời rất đáng nể, đáng kể lại. Cụ từng học trường Pháp, có bằng y khoa do chế độ thực dân cấp. Nhưng sau đó, theo lời kêu gọi của Việt Minh, cụ đã bí mật tham gia hoạt động cách mạng, đi khắp nơi ở miền Bắc tuyên truyền gây dựng cơ sở cách mạng. Sau ngày giành độc lập 2/9/1945 cụ Đại đã tham gia bộ máy lãnh đạo mới của tỉnh Hưng Yên.

Trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, cụ Đại đã vào chiến trường với nhiệm vụ là một bác sĩ quân y. Tay nghề phẫu thuật của bác sĩ Đại siêu đến nỗi khi biết phía sau có bác sĩ Đại, anh em chiến sĩ không sợ bị thương khi chiến đấu nữa, bởi rủi nếu có bị thương, vào tay bác sĩ Đại thì sẽ giải quyết ổn thỏa hết. Bác sĩ Đại khi đó được anh em chiến sĩ yêu thương đặt cho biệt danh “Vua quân y địch hậu”. Cụ Đại cũng từng làm Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai trong những ngày máu lửa chiến đấu ác liệt với quân xâm lược Mĩ.

Bác sĩ Đại và vợ là Hoan đón con đầu lòng tại Hà Nội năm 1954.

Khi nghe bố vợ dần dần kể lại cuộc đời mình với những hoạt động độc đáo, đáng nể phục, ông Nguyễn Văn Nhân nảy ra ý định, trong những ngày có Covid-19, giãn cách xã hội không thể đi ra ngoài làm việc được, ông sẽ tận dụng thời gian ghi chép lại những câu chuyện cuộc đời của bố vợ.

Những ghi chép này cứ dày lên dần theo ngày tháng, và mỗi khi đọc lại, ông Nhân thấy thấm thía như được học những bài học cuộc sống sâu sắc. Ông nghĩ, không thể lãng phí những tư liệu quý giá như thế này được, cần lưu lại cho con cháu trong gia đình, hoặc bạn hữu tham khảo, học tập, nghiên cứu. Cuộc đời làm việc, cống hiến và chiến đấu của cụ Đỗ Doãn Đại đã trải qua những cuộc chiến tranh của dân tộc với Pháp, Nhật, Mỹ, chiến tranh biên giới rồi đến công cuộc xây dựng đất nước trong thời hòa bình là cả trang sử quý báu không dễ ai có được. Ông Nhân quyết định tập hợp, biên tập những ghi chép của mình theo lời kể của cụ Đại thành cuốn hồi ký “Mãi mãi màu áo trắng”. Ông Nhân vốn là một Nhà báo, Biên tập viên nên việc này không khó với ông.

Trong khoảng thời gian hai năm 2019-2020, từ quá trình lắng nghe, ghi chép lại, tổng hợp, sắp xếp và biên tập, ông Nhân đã giúp bố vợ mình là Phó Giáo sư - Tiến sĩ - Bác sĩ Đỗ Doãn Đại hoàn thành cuốn hồi ký “Mãi mãi màu áo trắng” dày tới 260 trang, được Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành cuối tháng 7/2021.

Ảnh ông bà Đại - Hoan chụp trong kháng chiến chống Pháp, khi ông là "Vua quân y".

Vợ chồng ông Nhân, bà Hỷ và đại gia đình của họ cảm thấy thật vui mừng vì đã có món quà ý nghĩa là cuốn hồi ký “Mãi mãi màu áo trắng” để tặng cụ Đỗ Doãn Đại nhân sinh nhật lần thứ 95 của cụ vào tháng 12 tới đây.

Bác sĩ Đỗ Doãn Đại trong vai trò là Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai đón Nhà du hành vũ trụ Liên Xô German Titop thăm bệnh viện năm 1972.